Proje statik ve tek aşamalı bir olay değil,dinamik ve çok aşamalı bir süreçtir.Bu sürecin bütününe "PROJE DÖNGÜSÜ" denir. Proje Döngüsünün en genel anlamda aşamaları şu şekildedir;
- Proje fikrini belirleme
- Proje fikrinin analizi
- Ön değerlendirme
- Finansman
- Uygulama
- Değerlendirme
Projelerin planlaması ve yürütülmesi, Proje Döngüsü adı verilen ve birbirini takip eden bu 6 aşamada gerçekleştirilir.
Proje Fikrini Belirleme: Projeye İlişkin ilk fikirlerin ortaya konduğu tasarım aşaması
Proje fikrinin analizi: Projenin teknik ve operasyonel açıdan detaylı olarak tasarlandığı aşama
Ön Değerlendirme: Tasarımı tamamlanmış olan projenin teknik, mali, ekonomik, kadın-erkek eşitliği, sosyal, kurumsal, çevresel faktörler açısından tutarlılığının, bütünselliğinin ve işlevselliğinin değerlendirildiği aşama
Finansman: Proje önerisinin yazılması ve finansmanın sağlanması aşaması
Uygulama: Projede öngörülen faaliyetlerin hayata geçirilmesi, izlenmesi, denetlenmesi ve değerlendirilmesi aşaması
Değerlendirme: Proje sonuçlarının gözden geçirilmesi ve değerlendirilmesi aşaması
Bu aşamaların her biri birbiriyle yakından ilişkilidir ve bütünsel olarak ele alınmalıdır.Bu aşamaların her biri karar alma sürecinde dikkate alınmalıdır.Her aşama için gerekli karar, bu kararda
kimlerin sorumluluk üstleneceği,yapılması gereken çalışmalar ve karar almada kullanılacak ölçütler önceden hesaba katılarak ilerlenmelidir. Bir aşama ne kadar kusursuz ve her detay hesaba katılarak işlenirse bir sonraki aşama da o kadar kusursuz ilerleyecektir.İnce hesaplanmamış aşamaların sorunları ilerde göreceğimiz mantıksal çerçeve matrisi aşamasında gözler önüne serilecektir.Çünkü mantıksal çerçeve matrisi elemanlarının uyum içinde ve birbirinin sorularına cevaplar vermesi gerekecek ve projenin eksikleri ortaya çıkacaktır.Bu aşamaya geldiğinizde çok fazla hata ile karşılaşmamak için Proje Döngüsü Aşamaları iyi hazırlanmalıdır.
Proje Döngüsünün nasıl ortaya çıktığı ile ilgilenecek olursak, önceleri projelerin karlılık analizi şeklinde başlayan çalışmalar geliştirilerek projenin tüm aşamalarını kapsayacak şekilde Proje Döngüsü Yönetimi (Project Cycle Management, PCM) kısaltılmış olarak PDY,kapsamında ele alınmaya başlanmıştır.Proje Döngüsü'nün ilk modeli Baum tarafından 1970lerde Dünya Bankası için geliştirilmiş olup, bu modelde PDY’in dört evresi bulunmaktadır; Proje Oluşturma, Proje Hazırlama, Proje Analizi ve Uygulama. Daha sonra bu döngüye Uygulama Sonrası Değerlendirme evresi de
eklenmiştir (Baum, 1978).
Daha sonraları bu model tam bir çevrim oluşturmaması ,basitlik ve Dünya Bankası'na özel oluşu nedenleri ile eleştirilmiş ve birçok farklı ve karmaşık modeller oluşturulmuştur.
Baum’un modelinin biraz değiştirilmiş halini Avrupa Birliği Komisyonu (CEC 1993) kabul ederek Topluluk tarafından kullanılmak üzere el kitabı şeklinde yayınlanmıştır.
Ayrıca, AB modeli katılımcılık boyutunu daha sistematik olarak ele almış ve modele entegre etmiştir. Daha sonra oldukça karmaşık ve bir projede karşılaşılabilecek tüm durumları içerecek şekilde bir model MacArthur (1994) tarafından ortaya konulmuştur. Bu modelin özelliği diğer tüm
modelleri içermeye çalışması ve proje fikrinin kaynaklarını da göstermesidir.
Gereksiz detaylara girmeden toparlıyorum.Sonuç itibari ile Avrupa komisyonları topluluklarının temel aldığı ve uyulması istenenen döngü yazının başında belirttiğimiz 6 aşamalı döngüdür.
PDY’NİN FAYDALARI
•Projenin tasarlanmasında ve hazırlanmasındaki yetersizlikleri azaltmayı amaçlar.
•Projenin, hedef grupların ihtiyaçlarıyla ilgili olmasını sağlar.
•Projenin sağlayacağı etkinin sürekli olmasını sağlar.
•Tüm paydaşların tasarlama ve uygulama aşamasına katılımını öngörür.
•Risklerin ve başarı kriterlerinin dikkate alınmasını sağlar.
